Ронандагони мошинҳои боркаши калонҳаҷми Тоҷикистон аз ба дарозо кашидани ҷараёни ҷорисозии гузариши (убури) транзитӣ тариқи қаламрави Ӯзбекистон бидуни пешниҳои санади иҷоза (рухсатнома) шикоят мекунанд.
Ронандагони мошинҳои боркаш зикр мекунанд, ки барои гузаштан аз қаламрави кишвари ҳамсоя то ҳол рухсатнома талаб карда мешавад, ҳарчанд қаблан зикр гардида буд, ки ҳукуматҳои ду кишвар санадеро ба имзо расонидаанд, ки ба гузариши транзитӣ бидуни доштани ин санади иҷоза ба онҳо ҳуқуқ медиҳад.
Протокол дар бораи ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Созишномаи байниҳукуматӣ дар бораи алоқаи байналмилалии автомобилӣ аз 9 марти соли 2018 дар чаҳорчӯби сафари давлатии президенти Ӯзбекистон Шавкат Мирзиёев ба Тоҷикистон рӯзҳои 18-19 апрел имзо карда шуд.
Вазорати нақлиёти ҷумҳурӣ хабар дода буд, ки мувофиқи Протоколи имзошуда, гузариши транзитии воситаҳои нақлиёти боркаш тавассути қаламрави ҳарду давлат бе рухсатнома амалӣ карда хоҳад шуд.
“Сухан дар бораи ҳуҷҷате меравад, ки аз ҷониби мақомоти салоҳиятдори давлат дода мешавад ва он ба истифодаи воситаи нақлиёти автомобилӣ, ки дар қаламрави давлати дигар ба қайд гирифта шудааст, барои иҷрои ҳамлу нақли байналмилалии автомобилӣ ҳуқуқ медиҳад”, - шарҳ дода буд Вазорат.
Рухсатнома - санади якдафъаинаи иҷоза барои гузариши воситаи нақлиёти як кишвар бо бори вазнин, калонҳаҷм ё хатарнок тариқи қаламрави кишвари дигар мебошад. Ба ҳар як санад рақами махсус дода мешавад. Дар гумрук рухсатнома баста шуда, истифодаи такрории он манъ аст. Рухсатномаҳо барои боркунӣ ё фаровардани бор, инчунин барои транзит дода мешаванд.
Санади мазкур ба мошинҳои боркаш аз ҷониби Хадамоти давлатии назорат ва танзим дар соҳаи нақлиёти Вазорати нақлиёт бо пардохти маблағи муайян тавассути ширкатҳои логистикӣ дода мешавад. Ронандагони мошинҳои боркаш борҳо шикоят карда буданд, ки рухсатномаро тариқи миёнаравҳо бо нархи баланд дастрас мекунанд. Моҳи сентябри соли 2021 ронандагони мошинҳои боркаш ҳатто дар назди бинои Вазорати нақлиёт даст ба гирдиҳамойӣ зада буданд.
Он замон ронандагон шикоят доштанд, ки то моҳи сентябр як рухсатномаро ба онҳо бо нархи 60 доллар мефурӯхтанд, сипас нархро то 400 доллар боло бурданд, ҳарчанд дар Вазорати нақлиёт изҳор дошта буданд, ки ин санад дар асл ҳамагӣ 84 сомонӣ (7,5 доллар) нарх дорад.
Пас чаро он то ҳол кор намекунад?
Дар ҳамин ҳол, дар матни протокол, ки чанд рӯз пеш дар портали иттилооти ҳуқуқии Вазорати адлияи Тоҷикистон нашр шуд, дақиқ карда мешавад, ки танҳо “гузариши транзитии воситаҳои нақлиёти боркаш аз ҳудуди давлатҳои "Тарафҳои Аҳдкунанда" бидуни варақаҳои рухсатнома амалӣ мегардад”.
Боркашонии дуҷониба мисли пешин “дар асоси рухсатномаҳои аз ҷониби мақомоти салоҳиятдори давлатҳои Тарафҳо додашуда амалӣ карда мешавад”.
Илова бар ин, дар санад гуфта мешавад, “барои гузариши воситаҳои нақлиёти боркаши холӣ низ ҳангоми ҳамлу нақли дуҷониба варақаҳои рухсатнома талаб карда мешавад”.
“Дар ҳамин ҳол, дар Вазорати нақлиёт зикр карданд, ки протоколи имзошуда баъди тасвиби (ратификатсияи) он аз ҷониби парлумонҳои ҳарду давлат ҳукми қонунӣ мегирад.
Ҳоло бошад, санад ҳатто дар сатҳи Шӯрои палатаи поёнии парлумон баррасӣ нашудааст. Ҳамчунин протокол аз ҷониби парлумони Ӯзбекистон низ тасдиқ нашудааст.
Мутобиқи қонуни ҶТ “Дар бораи шартномаҳои давлатӣ”, “тасдиқ - тарзи изҳори розигии Тоҷикистон аз ҷониби Маҷлиси намояндагон Маҷлиси Олии ҶТ ҷиҳати ҳатмӣ будани шартномаи давлатӣ, ки дар Қонуни мазкур ё худи шартномаи давлатӣ пешбинӣ ва аз ҷониби намояндаи ваколатдори он имзо шудааст”. Яъне, тасдиқ ҷараёни мувофиқаи қарордоди байнулмилалӣ бо палатаи поёнии парлумон ва ҳукми қонунӣ додан ба он мебошад. Муҳлатҳои тасдиқ дар қонуни зикршуда пешбинӣ нашудаанд.
Пас аз тасдиқ чунин санадҳо барои имзо ба сарвари давлат пешниҳод мешаванд.
Руcский