Зимни вохӯрии вазири рушди иқтисод ва савдои Тоҷикистон Завқӣ Завқизода бо сарвазири Озарбойҷон Хидаят Асадов дар шаҳри Боку имкони интиқоли нафти хом аз Озарбойҷон барои эҳтиёҷоти корхонаи коркарди нафт дар Минтақаи озоди иқтисодӣ (МОИ)-и “Данғара” баррасӣ шуд.
Дар маълумоти Вазорати рушди иқтисод ва савдои ҷумҳурӣ дар бораи ба ягон тавофуқе расидан дар мавриди ин масъала хабар дода намешавад.
Гуфта мешавад, дар мулоқот ҷонибҳо ҳамчунин масоили ҷалби сармоя барои азнавсозии ҶСК “Ширкати Алюминийи тоҷик”, содироти алюминий, криолит ва фториди алюминий аз Тоҷикистон ба Озарбойҷон, воридоти гилхок аз Озарбойҷон ба Тоҷикистонро мавриди баррасӣ қарор доданд.
Ёдрас мекунем, ки мавриди баҳрабардорӣ қарор додани корхонаи бузурги коркарди нафт дар МОИ “Данғара” бо сабаби мавҷуд набудани имкони харидории ашёи хом бо шартҳои қобили қабул аз соли 2018 мавқуф гузошта мешавад. Дар ин давра дар бораи нияти интиқоли нафт ба ин корхона аз Қазоқистону Туркманистон ва Эрон хабарҳо нашр шуданд.
Сохтмони корхонаи мазкур, ки иқтидори лоиҳавиаш коркарди 1,2 млн тонна нафт дар як сол аст, соли 2014 оғоз гардида буд.
«Корхона аз ҷониби корхонаи муштараки TK-oil-и Тоҷикистону Чин, муассисонаш ширкати Dong Ying heli Investment and Development-и Чин ва «Ҳасан ва Ко»-и Тоҷикистон сохта мешавад”, - хабар дода буданд ба “Азия-Плюс” аз ширкати «Ҳасан ва Ко» ҳанӯз то оғози сохтмони корхона.
Моҳи сентябри соли 2020 бошад, маъмурияти МОИ “Данғара” пас аз нашри маводи навбатӣ дар “Азия-Плюс” дар мактубаш ба идора иштироки ширкати «Ҳасан ва Ко»-ро дар корҳои сохтмони корхона рад кард.
Коршиносони мустақил ҳанӯз замони сохтмони корхона аз бунёди чунин корхонаи бузурги коркарди нафт дар қаламрави кишвар изҳори тааҷҷуб мекарданд, зеро ба ақидаи онҳо, ба ин монанд корхонаҳоро кишварҳое месозанд, ки захираи кофии нафт доранд ва он ҳарчӣ ба кон наздик бошад, хубтар аст.
Тибқи маълумоти омори расмӣ, соли 2022 дар Тоҷикистон ҳамагӣ ҳудуди 25 ҳазор тонна нафт истихроҷ шудааст, ки қариб 50 баробар камтар аз талаботи лоиҳавии Корхонаи коркарди нафти Данғара аст.
Дар ҷумҳурӣ 2 корхонаи хурди коркарди нафт бо иқтидори умумии 150 ҳазор тонна дар як сол кор мекунанд.
Бино ба маълумоти Агентии омор, соли 2022 дар Тоҷикистон ҳамагӣ 510 тонна бензин, 4 ҳазор тонна сӯзишвории дизелӣ, 5,1 ҳазор тонна мазут ва 3,2 ҳазор тонна битум истеҳсол шудааст.
Дар ҳамин ҳол, мувофиқи маълумоти Вазорати энергетика соли 2022 ба ҷумҳурӣ ҳудуди 853 ҳазор тонна маҳсулоти нафтӣ ворид карда шудааст, аз ҷумла:
- 387 ҳазор тонна сӯзишвории дизелӣ (солярка);
- 320 ҳазор тонна бензин;
- 60 ҳазор тонна сӯзишвории реактивӣ;
- 40,6 ҳазор тонна кокси нафтӣ;
- 30 ҳазор тонна битум ва мазут;
- 1,2 ҳазор тонна дигар маҳсулоти нафтӣ.
Руcский