Лоиҳаи ин тарҳ дар ҷаласаи навбатии иҷлосияи чоруми парлумон, даъвати шашум, ки имрӯз, 21-уми июн, баргузор гардид, аз сӯи вакилон қабул шуд.

“Тибқи тағйироту иловаи пешниҳодгардида муҳлати амали Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи авф бинобар қонунигардонии дороиҳо ва маблағҳои шаҳрвандони Ҷумҳурии Тоҷикистон” ба 6 моҳ тамдид карда шуда, инчунин шаҳрвандоне, ки дар давраи амали Қонуни мазкур дороиҳо ва маблағҳои худро бидуни кушодани суратҳисоби махсус ва қайд намудани таъиноту мақсад қонунӣ гардонидаанд, мавриди авф қарор дода мешаванд”, - навиштааст дафтари матбуотии парлумон.

Худи қонун ду сол пеш, моҳи июни соли 2021 барои як сол қабул гардида, соли гузашта то як соли дигар тамдид гардида буд.

Қонуни мазкур авфи дороиҳои шаҳрвандон, ки қаблан ба эъломия дохил нашуда буданд, аз ҷумла даромадҳои бо роҳи ғайриқонунӣ бадастомадаро пешбинӣ намудааст.

Барои таҳияи лоиҳаи қонуни мазкур сарвари давлат Эмомалӣ Раҳмон зимни ироаи паёми худ аз 26 январи соли 2021 ба парлумон дастур дода буд.

Он замон таъкид гардид, ки қабули қонуни авф барои ҷалби сармоягузории шаҳрвандон ба иқтисоди миллӣ шароити мусоид фароҳам меорад.

“Мақсад аз қабули Қонун ин фароҳам овардани шароити мусоид барои бозгардонии дороиҳо, маблағҳо ва ҷалби сармояи шаҳрвандон ба иқтисоди миллӣ, таъмини  шаффофият, коҳиш додани ҳиссаи иқтисоди пинҳонӣ ва фаъол намудани сармоягузорӣ барои рушди соҳибкорӣ мебошад”, - таъкид мешавад дар хабари парлумони кишвар.

Чӣ қадар дороиҳо қонунӣ гардонида шудааст?

Гуфта мешавад, дороиҳо ва маблағҳои шаҳрвандони Тоҷикистон, ки бо пули миллӣ ва асъори хориҷӣ дар шакли нақдӣ ва ғайринақдӣ дар Тоҷикистон ва дар давлатҳои хориҷӣ ҷойгиранд, қаблан аз гардиши қонунии иқтисодӣ бароварда дар эъломия расман нишон дода нашуда буданд, тавассути сармоягузории маблағҳо ба иқтисодиёти миллии Тоҷикистон, қонунӣ гардонида мешавад.

Ҳоким Холиқзода, раиси Бонки миллии Тоҷикистон иттилоъ дода буд, ки аз “30- юми августи соли 2021 то 31- уми декабри соли 2022 маблағи қонунигардонидашуда 2 миллиарду 335,4 млн. сомониро ташкил додааст. Маълум гардид, ки аз ин маблағ 501,1 млн. сомонӣ амонати муҳлатнок, 904,6 млн. сомонӣ сармоягузорӣ ва 929,7 млн. сомонӣ ба самтҳои дигар рост меояд”.

Таҷриба ҳаст

Дар мавриди баргузор намудани чунин авфҳо Тоҷикистон таҷрибаи муайян дорад. Ин гуна авфҳо дар Тоҷикистон се маротиба гузаронида шуда, лекин дар як вақт қонунӣ гардонидани ҳам пулу ҳам амвол бори нахуст сурат мегирад.

Аввалин чунин ташаббус соли 2003 барои “ҷалби маблағҳои иловагӣ ба иқтисод” гузаронида шуда, танҳо маблағҳо қонунӣ шуданд ва он ба амвол дахл надошт.

Президент моҳи апрели соли 2004 зимни муроҷиат ба парлумон хабар дод, ки дар доираи баргузории чунин як иқдоми якдафъаина 190 млн доллари ба 18 ҳазор нафар шаҳрванд дахлдошта қонунӣ гардонида шуданд.

“Чорабинии мазкур имконоти бонкҳоро барои рушди иқтисоди миллӣ ба таври назаррас зиёд кард”, - зикр карда буд ӯ он замон.

Иқдоми минбаъда давоми солҳои 2008-2009 баргузор гардида, танҳо ба амволе дахл дошт, ки ғайриқонунӣ харидориву азхуд шуда буд.

Дар натиҷа, зиёда аз 87 ҳазор адад амвол қонунӣ гардонида шуда буд, ки нархи умумиашон он замон 19 млрд сомонӣ (5 млрд доллар бо қурби ҳамон вақт) арзёбӣ шуда буд.

Авфи сеюм солҳои 2010-2011 гузаронида шуд. Маблағи он замон қонунӣ гардонидашуда барои харидории саҳмияҳои ҶСК “НБО Роғун” равона гардид. Бо ин мақсад ҳукумат суратҳисобҳои махсуси бонкӣ боз намуд.

Маълумот дар бораи натиҷаҳои маъракаи охири қонунӣ гардонидани пул расман нашр нашуда, шояд ин вобаста ба он бошад, ки маблағи қонунигардонидашуда начандон назаррас буд.

Чиро метавон интизор шуд?

Танҳо баъди аз тамоми расмиёти зарурии давлатӣ гузаштан ва нашри расмии қонун, ба гумони ғолиб метавон огаҳӣ ёфт, ки маҳз кадом “гуноҳҳо”-и моликони пулу амволи дар эъломия зикрнашуда бахшида мешаванд.

Лекин ба гумон аст, ки ҳамаи он чизе, ки пешниҳод мегардад, қонунӣ мешавад.

Масалан, соли 2010 қонунӣ гардонидани маблағҳо бо озод шудани моликони онҳо аз ҷавобгарии ҷиноятӣ ва маъмурӣ танҳо ба баъзе моддаҳои Кодексҳои марбута дахл дошт.

Он замон амалҳои ғайриқонунии тибқи 12 моддаи Кодекси ҷиноятӣ содиршуда мавриди авф қарор гирифтанд. Аз ҷумла: соҳибкории ғайриқонунӣ, фаъолияти ғайриқонунии бонкӣ, ғайриқонунӣ дастрас намудан ва додани қарз, амалҳои ғайриқонунӣ ҳангоми муфлисшавӣ, муомилоти ғайриқонунӣ бо асъори хориҷӣ, қочоқ, саркашӣ аз пардохти боҷҳои гумрукӣ, саркашӣ аз пардохти андозҳо ва ғайра.

Дар Telegram, Facebook, Instagram, OK ва ВК бо мо бимонед.