ҶСК “Шабакаҳои тақсимоти барқ” дар бораи давра ба давра коҳиш ёфтани ҳаҷми қарзи аҳолӣ аз истифодаи барқ дар замони фаъолияти ин ширкат аз соли 2021 хабар медиҳад.
Бино ба маълумоти ширкат, қарзи истеъмолгарони маишӣ то 1 июли соли ҷорӣ ҳудуди 1 млрд сомониро ташкил додааст, ки 40,3 млн сомонӣ камтар нисбат ба аввали соли 2025 аст.
Намояндагони ҶСК “Шабакаҳои тақсимоти барқ” имрӯз, 30 июл зимни нишасти матбуотӣ дар Душанбе изҳор доштанд, ки камшавии қарзи аҳолӣ аз замони оғози фаъоитяти ширкат дар соли 2021 оғоз шуд.
Ба гуфтаи онҳо, ба ин раванд лоиҳаҳое, ки дар ин соҳа амалӣ мешаванд, аз ҷумла ҷорисозии низоми биллингӣ, аз ҳудуди хонаҳо берун баровардани ҳисобкунакҳои барқ, огоҳ намудани аҳолӣ аз қарз ва зарурати пардохти он тариқи паёмакҳо (СМС) ва дигар чораҳо мусоидат карданд.
Камшавии қарз инчунин сангинтар намудани қонунгузории кишвар дар самти дахолат ба кори ҳисобкунакҳои барқ ва даст кашидан аз пардохти маблағи истифодаи он маънидод мешавад.
Афзоиши қарз дар солҳои пешин ба гуфтаи онҳо, дар навбати аввал ба ҳисоби нодурусти барқи истифодагардида марбут буд. Аз ҷумла ҳолатҳое буданд, ки истеъмолгарон бо ҳисобу китоби нозирони барқ розӣ набуданд ва мутаносибан аз пардохти он даст мекашиданд.
Дар шарҳи он, ки ҳиссаи истеъмолгарони маишӣ дар ҳаҷми умумии қарз 38%-ро ташкил медиҳад, дар ширкат зикр карданд, ки истеъмолгари асосии барқ дар кишвар маҳз аҳолӣ мебошад, ки ба он маъмулан 50% ва дар давраи сармо - то 70% аз ҳаҷми умумии интиқол рост меояд.
Қарзҳо аз куҷо ба вуҷуд меоянд?
Дар ҳамин ҳол, қаблан маълумоти ширкат аз он гувоҳӣ медод, ки қарзи аҳолӣ танҳо тайи соли ахир 73 млн сомонӣ афзудааст - аз 1 млрд 626 млн сомонӣ ба 1 июли соли 2024 то ҳудуди 1 млрд 699 млн сомонӣ дар ҳамин давраи соли ҷорӣ.
То 1 январи соли 2023 маблағи умумии қарзи андӯхтаи аҳолӣ ҳудуди 1,5 млрд сомонӣ ва то таъсиси ҶСК “Шабакаҳои тақсмимоти барқ” - 1,3 млрд-ро ташкил медод.
Қобили зикр аст, ки аҳолии кишвар бисёр вақт ба нашри чунин омор норозигӣ изҳор мекунад.
Мардум савол медиҳанд, ки ин қадр қарзҳои назаррас аз куҷо пайдо мешаванд, вақте ки агар пардохти истифодаи барқ ба таъхир афтад, интиқоли онро ба истеъмолгарони маишӣ қатъ мекунанд?
Қаблан дар ширкати “Барқи тоҷик” зикр карда буданд, ки қисми асосии қарзи аҳолӣ давраҳои гузашта, асосан солҳои 1990-ум ба вуҷуд омада буд.
Аммо ин иддаъоҳо ба омори худи энергетикҳо мухолифанд: қарзи истеъмолгарони маишӣ аз 1 млрд сомонӣ дар аввали соли 2019 то 1,5 млрд сомонӣ дар аввали соли 2023 ва минбаъд - қариб то 1,7 млрд сомонӣ дар 6 моҳи аввали соли равон афзуда буд.
Дар ҳамин ҳол, қаблан бархе аз энергетикҳо афзоиши қарзи аҳолиро бо дар кишвар мавҷуд будани ба истилоҳ “табақаи баргузидаҳо” марбут медонистанд, ки нозирони барқ ба хонаи онҳо ҳатто наздик намешаванд.
Намояндагони ҶСК “Шабакаҳои тақсимоти барқ” дар нишасти матбуотии имрӯза мавҷуд будани чунин шахсонро рад намуда, вале инкор ҳам накарданд.





